De traditionele zaaimethodes stonden het afgelopen najaar én voorjaar onder druk door de extreme neerslag. Er is dan ook een groeiende behoefte aan alternatieve technieken om toch de gewassen te kunnen zaaien in de korte, (relatief) droge periodes. Het PCLT sprak tussen de buien door met 3 loonwerkers die de ploeg in de loods houden en die veel konden zaaien in de weinig droge periodes.
Krukasspitmachine in zware klei
Spitten biedt een aantal belangrijke voordelen in natte jaren en onder moeilijke omstandigheden. Met een spitmachine verbeter je in die jaren de bodemstructuur en de waterdoorlaatbaarheid. Spitten en zaaien wordt vaak in één bewerking gedaan. Door minder werkgangen verminder je bodemverdichting.
In zware kleiige grond wordt vaak gekozen voor een krukas-spitmachine. Deze duwt de grond los met een spade die recht de grond in gaat en die de grond naar omhoog en naar achteren gooit. De grond breekt open op een achterrek dat in hoogte verstelbaar is. Deze types spitmachines geven een spiteffect en frezen absoluut niet.
Vele kanten uit met een rotorspitmachine
Daarna spreken we met Kobe Vandepitte, die actief is in een zandleemregio. De jonge loonwerker heeft al enkele jaren ervaringen met een rotorspitmachine, zowel in natte als in droge omstandigheden. Belangrijk is om de rijsnelheid opgegeven door de fabrikant te respecteren voor een goed resultaat. Met de gepaste rijsnelheid kan je beter een vaste bovenlaag bereiken, die belangrijk is voor de nabewerkingen later op het jaar. Met aandacht voor de correcte afstelling behaal je het juiste zaaibed in één werkgang. Kobe Vandepitte heeft zo in een kleiner tijdsvenster wintertarwe of maïs gezaaid.
Een roterende spitmachine bewerkt de grond door middel van een spitas. Op de spitas zitten spitarmen waarbij op iedere arm een spadeblad is gemonteerd. Verwar een spitmachine niet met een ‘frees’. Frezen is het totaal ‘vermalen en verkleinen’ van de gronddeeltjes, terwijl een spitmachine de grond losmaakt en beter is voor het behoud van de bodemstructuur.
Strip-till directzaai
Terug naar de polder spreken we met Bert Defruyt, die zijn eerste ervaringen heeft opgedaan met de Claydon M3 Evolution-directzaaimachine. Directzaai is een methode waarbij zaden zonder voorafgaande grote grondbewerking in de bodem worden geplaatst.
Bert heeft in het najaar van 2023 wintertarwe gezaaid. Inzetten op niet kerende bodembewerkingen omvat een totaalpakket en moet je zien over meerdere jaren, om de voordelen van meer bodemleven, vooral regenwormen, op de lange termijn te zien. Dit voorjaar doet Bert de eerste testen bij het zaaien van maïs in niet geploegd bietenland, direct na gras en na groenbemester.
De Claydon Evolution heeft een eigen principe met 2 tanden die na elkaar werken. De zaairijen worden optioneel voorbereid met gekartelde schijven. Deze zorgen voor het versnijden van de gewasresten bovengronds en vermijden mogelijke verstoppingen door meeslepende gewasresten. Daarna komen de voorste rij woeltanden. Die zorgen voor het openbreken van de grond (0-20 cm onder de zaaidiepte) vlak onder de gezaaide stroken. Het water kan zo gemakkelijker in de grond en ook de wortels zoeken hier snel hun diepte op. Direct hierna komen verende ganzenvoeten met zaadafleg op de gewenste zaaidiepte. Als laatste komen geveerde sleepvoeten en een rij eggetanden die zorgen voor een vlak eindresultaat.
Bart Vandaele (PCLT)
Lees het volledige artikel via: https://www.landbouwleven.be/19745/article/2024-05-29/spitten-en-directzaai-als-alternatieven-voor-de-ploeg